Acne vulgaris oftewel acne is de medische term voor (jeugd)puistjes. Er bestaat geen andere huidaandoening die bekender is dan acne. Ook zijn er tegenwoordig vele soorten disciplines die zich bezighouden met de behandeling van acne en acne littekens.
Niet alleen de dermatoloog en de huisarts maar ook schoonheidsspecialisten, huidtherapeuten en cosmetisch artsen en plastische chirurgen houden zich allemaal bezig met de behandeling van acne. Op deze pagina vindt u een overzicht van de symptomen, de oorzaken en de behandelingen van acne.
WIE KRIJGT ACNE?
Vrijwel iedereen krijgt in de puberteit acne. Tussen de leeftijd van 12 en 24 jaar heeft ongeveer 85% van de pubers en jonge volwassenen een vorm van acne. De meeste meisjes krijgen acne tussen de 14e en 18e jaar en de meeste jongens krijgen acne tussen de 16e en 19e jaar. Meisjes krijgen acne dus op een iets jongere leeftijd dan jongens. In de meeste gevallen is het acne vóór de leeftijd van 25 jaar alweer verdwenen. Op de leeftijd van 40 jaar heeft 1% van de mannen en 5% van de vrouwen nog klachten van acne. Gelukkig blijft acne een goedaardige aandoening van de huid. Onderzoek heeft echter aangetoond dat acne bij vele pubers en jonge volwassenen emotionele en psychosociale problemen kan geven. In sommige gevallen leidt acne niet alleen tot schaamte- en angstgevoelens maar ook tot minderwaardigheidscomplexen en depressieve stemmingen.
ONTSTAAN VAN ACNE
Acne wordt veroorzaakt door een ontsteking van de talgklierfollikel. Bij het ontstaan van acne spelen verschillende factoren een rol. In de meeste gevallen begint acne in de puberteit, wanneer de huid onder invloed van hormonen allerlei veranderingen ondergaat. De talgklieren in het gezicht, op de rug en de borst worden groter en produceren meer huidsmeer of talg, die bovendien dikker is van samenstelling. Indien er te veel talg wordt afgescheiden, kan de talg zich ophopen en de uitvoergang van de talgklier verstopt raken. Deze talgophopingen worden mee-eters of comedonen genoemd. Er zijn oppervlakkige mee-eters (zwarte comedonen) en meer onderhuids gelegen mee-eters (witte comedonen). De talgophoping wordt nog versterkt door toegenomen verhoorning van de uitvoergang van de talgklier, waardoor deze extra nauw wordt. Daarnaast bevinden zich in de talgklieren tal van bacteriën, die zich snel kunnen vermenigvuldigen en de talg omzetten in vetzuren. Door de opgehoopte talg en de irriterende vrije vetzuren zet de verstopte follikel steeds verder uit en scheurt uiteindelijk open. De irriterende stoffen komen in de aangrenzende huid terecht en veroorzaken een ontsteking. Hierdoor ontstaan pukkels en puistjes.
Sommige vormen van acne ontstaan door uitwendige factoren.
- Contact met stoffen die een verstopping van de talgklier veroorzaken, zoals bepaalde cosmetica en oliehoudende of chloorhoudende producten in bepaalde beroepen en industrieën.
- Mechanische factoren (druk en wrijven): Bijv. acne op de kin door druk rand van een helm en acne op het voorhoofd onder een voorhoofdsband.
- Bepaalde geneesmiddelen: M.n. als acne plotseling optreedt of op een ongewone plaats op oudere leeftijd ontstaat. Voorbeelden zijn prednison en sommige middelen tegen tuberculose en epilepsie.
Het ontstaan van dan wel verergering van acne kan ook worden beïnvloed door:
- Genetische factoren (andere familieleden hebben ernstige acne)
- Hormonale factoren (menstruatie, zwangerschap)
- Ziekten van de geslachtsorganen, w.o. polycysteus ovarium syndroom (vrij zeldzaam)
- Psychologische stress
FABELS OVER ACNE
Er bestaan vele fabels over het ontstaan van acne. Onderzoek heeft laten zien dat acne niets te maken heeft met:
- Het eten van fast food zoals hamburgers en patat. Voedselallergie speelt geen rol bij acne.
- Een vitaminetekort
- Slechte hygiëne
- Infecties
- Overmatig zweten
ACNE EN VOEDING
Studies hebben inmiddels aangetoond dat acne gerelateerd is aan de inname van zuivelproducten (met name magere melkproducten) en voedings-of genotsmiddelen met een hoge glycemische index, d.w,z, rijk aan snelle suikers. Het acne-dieet zou dus vrij moeten zijn van melkproducten en suikers. Veel behandelaars raden dit dieet tegenwoordig ook aan bij jongeren met acne. Onderzoeken hebben echter nog nooit een meetbaar effect aangetoond van een zuivel-en suikerbeperkt dieet.
